Eğer bir serbest  meslek erbabıysanız serbest meslek faaliyetleri göstererek hizmet verdiğiniz müşterilerinize serbest meslek makbuzu (SMM) kesmelisiniz. Peki SMM’yi hangi durumlarda, nasıl kesebilirsiniz?

Serbest meslek makbuzu (SMM) nedir?

SMM, açılımı serbest meslek makbuzu olan, serbest meslek erbabının yaptığı mesleki faaliyetler ve hizmetlerin karşılığını alabilmek için hazırladığı değerli evraktır. Serbest meslek makbuzu, ücretin tahsilinin yapıldığını belgeler.

Daha detaylı bilgi için bu yazıyı okuyabilirsiniz:

Serbest meslek makbuzu (SMM) nedir, nasıl düzenlenir?

Kimler serbest meslek erbabıdır?

Bir işverene bağlı olmaksızın kişisel bilgi ve beceri isteyen işler yapıyor ve yalnızca kendi nam ve hesabınıza çalışıyorsanız serbest meslek erbabısınız demektir. Bir serbest meslek erbabı olarak sermayenin değil mesainin önemli olduğu bir iş yapıyorsunuz. Şayet işlerinizi bir şirketin bünyesinde yapmaya başlarsanız artık bir maaş almaya başlamanız ve buna göre vergilendirilmeniz gerekir.

Başka kimler serbest meslek erbabıdır?

Yasanın serbest meslek kazancı olarak nitelendirdiği kazançları aşağıda sıralıyoruz:

• Hakemlerin kazançları (tahkim işleri ele alınarak)
• Gümrük komisyonculuğu
• Serbest meslek faaliyetlerine bağlı şekilde kolektif ve adi şirketler ortakları
• Komanditeler
• Bilumum borsa ajan ve acenteleri
• Noterler
• Noterlik görevi ile ifa olan mükellefler
• Dava vekilleri
• Konser veren sanatçılar
• Serbest meslek erbabının mesleki ve ticari işlerini kontrol edenler
• Vergi Usulü Kanunu’nun (VUK) 155. maddesindeki şartlardan en az 2’sini taşıyan aşağıdaki gruplar:
  • Sünnetçiler
  • Arzuhaliciler
  • Sağlık memurları
  • Rehber hizmeti verenler

SMM nasıl düzenlenir?

SMM’yi yalnızca gerçek usulde gelir ya da kurumlar vergisi mükellefi olanlara düzenlemelisiniz. SMM kesmek için öncelikle bağlı olduğunuz vergi dairesine gidip mükellefiyet açtırmanız, ardından anlaşmalı bir matbaadan SMM koçanı bastırmanız gerekiyor. Verdiğiniz hizmetin karşılığında tahsilat yapmak için serbest meslek makbuzunu tam olarak ve iki sayfa halinde doldurmalısınız. SMM’nin aslını müşteriye vermelisiniz. Brüt ücret üzerinden hesaplayacağınız SMM’ye şu bilgileri eklemelisiniz:

• Adınız, soyadınız veya iş yeri unvanınız
• Adresiniz
• Vergi daireniz ve hesap numaranız
• Müşterinizin adı ve soyadı veya iş yeri unvanı
• Müşterinizin adresi
• Aldığınız bedelin miktarı
• Bu bedelin alındığı tarih
• İmzanız

SMM’yi ne zaman düzenlemelisiniz?

KDV’de tahsilat değil tahakkuk esastır. İşte bu yüzden vergiyi de hizmetin sunumu ve tahsilatın yapılması doğurur. Hizmet sunulup tahsilat gerçekleşince makbuzu da kesmeliniz. Çünkü Vergi Usul Kanunu’na (VUK) göre fatura ve serbest meslek makbuzu işin bittiği ve bedelinin alındığı tarihte düzenlenip kesilmek zorundadır. Geç kesilen SMM’ler usulsüzlük yapıldığını gösterir ve bu durum para cezasına tabidir.

SMM kesmezseniz ne olur?

Gerçek usulde gelir ya da kurumlar vergisi mükellefi olan müşterilerinize sattığınız her bir mal ya da hizmet için serbest meslek makbuzu düzenlemelisiniz. Eğer müşteriniz size faturasız ya da SMM’siz ödeme yaparsa bunu belgelemesi ve muhasebe kaydında gider olarak göstermesi mümkün değildir. Bu durum vergi denetiminde ortaya çıkarsa hem siz hem de müşteriniz için olumsuz sonuçlar doğurur.